Wypełnij krótki Formularz pomocy technicznej. Skontaktujemy się. Aby sprawdzić czy Twój telefon jest kompatybilny zobacz LISTĘ KOMPATYBILNYCH URZĄDZEŃ.
Upewnij się, że używasz najnowszej wersji aplikacji FreeStyle LibreLink – 2.12. Jest to kluczowe, aby móc korzystać ze wszystkich możliwości aplikacji. Dowiedz się więcej w Zaktualizuj swoją aplikację FreeStyle LibreLink
Dostawa oczekiwana w 2-3 dni robocze
Bezpieczne płatności
Koszyk jest pusty
Chcesz kupować nasze produkty?
Zapoznaj się z naszym czujnikiem FreeStyle Libre 2 lub pakietem startowym i dodaj go do koszyka.
Cukrzyca to choroba przewlekła, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Jeśli nie jest prawidłowo leczona, prowadzi do wielu poważnych powikłań. Wyjaśniamy, jakie skutki niesie ze sobą źle kontrolowana cukrzyca. Bierzemy pod lupę czynniki mające wpływ na wystąpienie powikłań ostrych i przewlekłych.
Spis treści:
Powikłania cukrzycy dzieli się na wczesne (ostre) i późne (przewlekłe). Do pierwszych z nich należą m.in. hiperglikemia (przecukrzenie), hipoglikemia (niedocukrzenie) i kwasica ketonowa. Powikłania ostre mogą pojawić się na każdym etapie rozwoju cukrzycy typu 1 i 2 i charakteryzują się nagłym przebiegiem. Powikłania przewlekłe są konsekwencją źle kontrolowanej cukrzycy, w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia małych (mikroangiopatie) lub dużych naczyń krwionośnych (makroangiopatie). Należą do nich m.in. retinopatia, nefropatia, neuropatia, choroba wieńcowa. Występują na skutek długotrwałego procesu chorobowego i mają przebieg postępujący. Uważa się, że osoby chore na cukrzycę typu 1 są bardziej narażone na powikłania mikronaczyniowe, a z cukrzycą typu 2 na powikłania makronaczyniowe [7].
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, która wiąże się z ryzykiem rozwoju szeregu powikłań, mogących wpływać na obniżenie jakości i długości życia diabetyka. Jedną z głównych przyczyn powikłań cukrzycy jest nieodpowiednia kontrola glikemii, o której świadczy zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi (hiperglikemia) utrzymujące się przez dłuższy czas, a także duże wahania poziomu glukozy we krwi.
Przewlekłe, podwyższone stężenie glukozy we krwi ma toksyczne działanie na organizm (tzw. glukotoksyczność). Początkowo hiperglikemia powoduje proliferację (rozrastanie) komórek beta trzustki, a z czasem ich wyczerpanie i degranulację [1]. Warto przy tym wspomnieć o zjawisku pamięci metabolicznej, które oznacza, że organizm „zapamiętuje” epizody hiperglikemii, nawet te występujące na początku choroby. Dlatego w zapobieganiu powikłaniom cukrzycy tak ważne jest jak najwcześniejsze rozpoczęcie leczenia [6].
Do rozwoju wczesnych i późnych powikłań cukrzycy przyczyniają się takie czynniki jak:
wiek pacjenta – częstość i nasilenie powikłań cukrzycy wzrasta wraz z czasem trwania choroby;
źle dobrane leczenie lub jego brak;
nieprawidłowa samokontrola glikemii lub jej brak;
nieprawidłowe odżywianie;
niewystarczająca aktywność fizyczna;
spożywanie alkoholu;
palenie papierosów;
nadciśnienie tętnicze;
miażdżyca;
zaburzenia gospodarki lipidowej;
choroby nerek;
ogólnie zły stan zdrowia.
Najczęściej występującym ostrym powikłaniem cukrzycy jest hipoglikemia, czyli niedocukrzenie. Jest to zaburzenie równowagi glukozowej w organizmie, spowodowane nadmiarem insuliny. Charakterystyczne objawy to: drżenie rąk, niepokój, rozszerzone źrenice, tachykardia, wzrost ciśnienia krwi, wzmożona potliwość, bladość, osłabienie, uczucie głodu [4]. Według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego za hipoglikemię alarmującą uznaje się obniżenie poziomu glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl [3]. Stan ten spowodowany jest nadmiarem krążącej w organizmie insuliny w stosunku do potrzeb. Czynniki, które sprzyjają pojawieniu się stanu hipoglikemii, to:
przyjęcie za dużej dawki insuliny lub leków przeciwcukrzycowych;
opuszczenie lub spożycie zbyt małego posiłku w stosunku do dawki insuliny;
intensywny wysiłek fizyczny (szczególnie beztlenowy – siłownia);
spożycie dużej ilości alkoholu;
infekcja.
Kwasica ketonowa jest zwykle jednym z pierwszych objawów cukrzycy typu 1. Spowodowana jest nagłym i znacznym niedoborem insuliny i zwiększonym stężeniem hormonów o działaniu przeciwstawnym: katecholamin, glukagonu, kortyzolu, hormonu wzrostu, co powoduje nagły wzrost stężenie glukozy we krwi i szereg niekorzystnych przemian białek i tłuszczów [4]. W konsekwencji dochodzi do zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. O kwasicy mówimy, gdy pH krwi ma wartość poniżej 7,35. Stan ten powoduje odwodnienie i utratę elektrolitów. Do objawów kwasicy ketonowej należą:
nadmierne pragnienie;
zwiększona ilość oddawanego moczu;
utrata masy ciała;
bóle brzucha;
nudności i wymioty;
przyspieszony i pogłębiony oddech;
postępujące splątanie;
utrata świadomości;
charakterystyczny zapach acetonu z ust.
Ciężka kwasica ketonowa jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Może też doprowadzić do poważnych powikłań: niewydolności nerek, zapalenia trzustki, zachłystowego zapalenia płuc, zakrzepicy, obrzęku mózgu [4].
Ten typ ostrego powikłania cukrzycy występuje obecnie bardzo rzadko [4]. U chorego dochodzi do obniżenia pH krwi i wystąpienia wysokiego stężenia mleczanów w organizmie. Kwasica mleczanowa spowodowana jest zazwyczaj niewłaściwym leczeniem metforminą. Rozwija się głównie u osób, u których występują bezwzględne przeciwwskazania do przyjmowania tego leku, np. ciężka niewydolność krążenia, niewydolność nerek, marskość wątroby czy obturacyjna choroba płuc. Zwiększone ryzyko gromadzenia się mleczanów w organizmie występuje również u osób przyjmujących metforminę i spożywających nadmierne ilości alkoholu.
Mikroangiopatia cukrzycowa to zaburzenia czynności małych naczyń krwionośnych, głównie naczyń włosowatych o średnicy poniżej 100 nm. Pod wpływem hiperglikemii dochodzi do zwiększonej przepuszczalności i przebudowy naczyń krwionośnych oraz rozwinięcia się stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego. Efektem jest wzmożona krzepliwość oraz utrudniony przepływ krwi przez naczynia, a w dalszej kolejności – niedotlenie i uszkodzenie tkanek i narządów [2]. Rozwijająca się mikroangiopatia cukrzycowa powoduje powstawanie zmiany najczęściej w obrębie naczyń krwionośnych siatkówki (retinopatia), nerek (nefropatia), układu nerwowego (neuropatia) i serca (kardiomiopatia).
Do powikłań mikronaczyniowych należą:
Retinopatia cukrzycowa – choroba oczu, w której przebiegu dochodzi do uszkodzenia mikrokrążenia siatkówki, a z czasem również do zmian w dnie oka. Przyczynia się do stopniowego pogarszania widzenia, a w konsekwencji nawet do całkowitej utraty wzroku [5].
Nefropatia cukrzycowa – choroba spowodowana zmianami w naczyniach kłębuszków nerkowych, prowadząca do stwardnienia i niewydolności nerek. Cukrzycowa choroba nerek jest jedną z najczęstszych przyczyn dializoterapii [1].
Neuropatia cukrzycowa – uszkodzenie nerwów układu ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego. Dotyczy zarówno naczyń obwodowych, nerwów ruchowych i czuciowych, jak i włókien nerwów narządów wewnętrznych. Przyczynia się m.in. do zaburzeń rytmu serca, schorzeń układu moczowo-płciowego, zespołu stopy cukrzycowej.
Stopa cukrzycowa – powikłanie ściśle związane z neuropatią. Uszkodzenie naczyń i nerwów kończyny dolnej prowadzi do powstawania trudno gojących się owrzodzeń na stopach. Zbyt późne rozpoznanie tego schorzenia może doprowadzić do konieczności amputacji [1].
Głęboka hipoglikemia w ciąży może doprowadzić do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci kobiety ciężarnej. Po 24. tygodniu ciąży niedocukrzenie może powodować przejściowe zaburzenia w kardiotokografii (KTG) płodu. Hipoglikemia w ciąży jest niebezpieczna również ze względu na ryzyko utraty przytomności i upadku kobiety ciężarnej. Ryzyko niedocukrzenia mogą zwiększyć wymioty, które często występują w ciąży [3].
Makroangiopatie cukrzycowe to zmiany miażdżycowe w obrębie błon wewnętrznych i środkowych dużych, średnich i małych tętnic. Różnią się one od zmian obserwowanych u osób bez cukrzycy. Mają nietypową lokalizację, rozsiany charakter, szeroki zasięg i bardziej nasilony przebieg [2].
Do powikłań makronaczyniowych należą:
Choroba wieńcowa – choroba spowodowana zwężeniem tętnic wieńcowych, odpowiedzialnych za ukrwienie serca. Może doprowadzić do zawału i niewydolności serca. Występuje dwa razy częściej u chorych na cukrzycę niż u innych [1].
Choroba niedokrwienna kończyn dolnych wywołana miażdżycą tętnic. Początkowo objawia się bólami nóg podczas chodzenia (chromanie przestankowe), a w przypadku bardziej nasilonych zmian może dochodzić do martwicy części stopy [1].
Choroba naczyń mózgowych – może doprowadzić do przejściowych niedowładów i niedokrwiennego udaru mózgu.
Podstawową zasadą profilaktyki powikłań cukrzycowych jest dążenie do jak najlepszej kontroli poziomu cukru we krwi. Możliwe jest to dzięki skutecznemu leczeniu, polegającemu na właściwym dobraniu insuliny lub leków obniżających poziom cukru we krwi. W utrzymywaniu glikemii na prawidłowym poziomie pomagają też zaawansowane narzędzia do samokontroli, które pozwalają na bieżące monitorowanie rozwoju choroby i szybkie reagowanie w razie wystąpienia epizodów hiperglikemii czy hipoglikemii. W zapobieganiu powikłaniom cukrzycy ważne jest nie tylko kontrolowanie gospodarki węglowodanowej, ale też regularne monitorowanie ciśnienia tętniczego, stężenia lipidów w osoczu, a także badanie wzroku. Istotnym elementem prewencji powikłań cukrzycy jest też stosowanie zasad zdrowego trybu życia, który sprzyja utrzymywaniu prawidłowej masy ciała, unormowaniu ciśnienia tętniczego oraz wyrównaniu profilu lipidowego.
Źle leczona cukrzyca może prowadzić do rozwoju poważnych powikłań. Choroby sercowo-naczyniowe, uszkodzenie nerek, neuropatia, zmiany w obrębie siatkówki oka to jedne z powikłań tej choroby, które mogą znacząco wpłynąć na jakość i długość życia pacjenta. Najważniejszym elementem zapobiegania tym powikłaniom jest właściwe leczenie cukrzycy, które powinno być ściśle dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Regularna samokontrola glikemii umożliwia wczesne wykrywanie nieprawidłowości. Wyrównanie metaboliczne cukrzycy pozwala uniknąć długofalowych konsekwencji tej choroby lub przynajmniej oddalić je w czasie.
Bibliografia:
Redakcja: Agencja Musqo
ADC-107964 v1.0
Dzięki temu nie przegapisz nowych artykułów i zdrowych przepisów
Za chwilę zostaniesz przekierowany na stronę, która może nie należeć do firmy Abbott.
Ta strona przeznaczona wyłącznie dla mieszkańców Polski. Jeśli jesteś rezydentem innego kraju, skontaktuj się z lokalnym oddziałem firmy Abbott.
.svg){kind=logo}
Śledź Nas