Beheers moeilijke emoties na een diabetesdiagnose

negatieve denkpatronen kunnen een terugkerend probleem zijn als we een lastige periode doormaken of last hebben van psychische klachten zoals depressiviteit of angst. CBT is een veelgebruikte manier om zulke negatieve gevoelens aan te pakken. Deze vorm van therapie kan bij een therapeut plaatsvinden, of anoniem via een computerprogramma.

Bij CBT leren we om onze automatische gedachten te herkennen en te weerleggen. Vaak hebben we helemaal niet door hoeveel negatieve automatische gedachten we hebben, terwijl deze gedachten wel allerlei lastige emoties kunnen opwekken. Met behulp van CBT-technieken als het invullen van een gedachteschema kunnen we leren om zulke niet-helpende automatische gedachten te herkennen en ze om te zetten in andere, helpende gedachten. ³

CBT is een erg doelgerichte therapievorm en kijkt vooral naar uw huidige situatie en naar hoe uw leven op dit moment door bepaalde zaken beïnvloed wordt. Meestal bestaat de behandeling uit 6 tot 8 een-op-eengesprekken met een bevoegde therapeut, maar de behandeling kan ook in groepssessies of online plaatsvinden.⁴

een techniek die bij uiteenlopende stemmingsproblemen en aandoeningen wordt toegepast. Mindfulness kan goed diabetesmanagement bevorderen en helpt mensen beter om te gaan met alle emoties die de diagnose van een chronische ziekte met zich meebrengt. ^{5, 6} Mindfulness kan schuldgevoelens, boosheid, angstigheid en stress helpen aanpakken en zelfacceptatie bevorderen, en mensen zo op weg helpen naar een gelukkiger lever met minder belemmeringen. ⁷

Er zijn verschillende oefeningen die u kunnen helpen om de uiteindelijke doelen, acceptatie en ‘mindful’ zijn, te bereiken. Deze oefeningen leren u om te focussen op het hier en nu, zonder daar diep over na te denken. Vaak wordt gebruikgemaakt van een ademhalingsoefening, waarbij u gevraagd wordt uw aandacht te vestigen op de zintuiglijke waarneming van uw ademhaling. Zodra u merkt dat u wordt afgeleid door gedachten of emoties, brengt u uw aandacht gewoon weer terug naar uw ademhaling. Een andere oefening is de zogeheten ‘bodyscan’, waarbij u (in rust of in beweging) uw aandacht vestigt op wat u voelt in de verschillende delen van uw lichaam, vanaf uw tenen tot de bovenkant van uw hoofd. ⁷

een speciale vorm van cognitieve therapie waarbij aspecten van CBT, zoals het herkennen van niet-helpende denkpatronen, gecombineerd worden met basisprincipes van meditatie, zoals leren u niet te laten verleiden tot emotionele reacties op negatieve gedachten. MBCT kan ons leren los te komen van de negatieve denkpatronen die vaak gezien worden bij een depressie.⁴

Een MBCT-traject bestaat meestal uit wekelijkse groepssessies gedurende 8 weken, met huiswerkopdrachten zoals ademhalingsoefeningen en mindfulnessmeditatie. ⁸

deze therapievorm is een recentere toevoeging aan het therapeutische aanbod. ACT maakt gebruik van een techniek die bekendstaat als ‘cognitieve defusie’. Deze techniek laat ons inzien dat wat we denken geen feiten zijn, maar slechts gedachten. Stel dat u zou denken dat het voor u niet mogelijk is het leven te leiden dat u wilt. ACT kan u dan leren om deze gedachte niet klakkeloos te geloven, maar hem in plaats daarvan simpelweg waar te nemen, en daarna het volgende tegen uzelf te zeggen: ik heb de gedachte dat het voor mij niet mogelijk is het leven te leiden dat ik wil. Op deze manier neemt u afstand van deze gedachte. Het loskomen van uw gedachte wordt ook wel ‘defusie’ genoemd.

Cognitieve defusie laat u afstand creëren tussen uzelf en uw gedachten en gevoelens, zodat deze hun grip op u gaan verliezen. Het is de bedoeling dat u de gedachten niet tegenhoudt, maar ze simpelweg waarneemt en accepteert. U gaat dus niet mee in uw gedachten. Zo zorgt u ervoor dat uw gedachten uw stemming niet beïnvloeden en geen onderdeel worden van uw realiteit. Het acceptatieaspect van ACT houdt trouwens niet in dat u geen weerstand biedt of dat u met uw lijden instemt, maar wil alleen zeggen dat u deze ervaringen toestaat er te zijn.^{9, 10}